به گزارش خبرنگار مهر، دریای خزر بزرگترین دریاچه جهان است که با دریاهای آزاد ارتباط ندارد. جدایی این دریاچه از دریاهای  آزاد به این مهم منجر شده است که سطح این دریا در یک دوره زمانی چند ساله به آرامی افزایش یافته و هنگامی که به حداکثر ارتفاع خود می رسد با همین آهنگ رو به کاهش می گذارد که این امر به ایجاد پدیده ای به نام تراز آب دریای خزر منجر شده است.

تغییرات آب ورودی رودخانه های منتهی به دریا و شدت تبخیر از جمله دلائلی است که توسط کارشناسان برای تغییرات تراز آب دریای خزر عنوان می شود.

نوسانات شدید تراز آب در بعضی از دوره های زمانی باعث ایجاد خسارت های زیادی در کشورهای حوزه دریای خزر شده است. در ایران نیز آثار مخرب بالا آمدن آب دریا در سواحل شمالی طی سال های 1373 تا 75 مشهود است و عواقب آن نیز همچنان دامنگیر ساحل نشینان بوده که برخی از این عواقب در کوتاه مدت قابل جبران نیست.

 مطالعات آماری بلند مدت نوسان های تراز آب دریا تاکنون ما را به پیش بینی درست بالا و پایین آمدن آب دریا قادر نکرده است به گونه ای که دکتر حمید علیزاده رئیس پژوهشکده علوم دریایی موسسه ملی اقیانوس شناسی در گفتگو با مهر با تاکید بر اینکه پیش بینی های روند تغییرات آب دریای خزر در حد چند ماه است یادآور شد که در کلیه محیطهایی که شرایطی مشابه دریای خزر دارند پیش بینی ها تنها برای چند ماه است.

وی با تاکید بر اینکه 70 درصد از تغییرات اقلیم کشور متاثر از تغییرات اقلیم اقیانوس اطلس و دریاهای وابسته به آن است گفت: برای برآورد تغییرات آب دریای خزر علاوه بر تغییرات اقلیم باید اثرات چرخه آب دریای خزر را مورد توجه قرار دهیم چراکه در صورتی که چرخه آب دریا سریع باشد به دلیل آنکه آب سرد در سطح قرار می گیرد، میزان تبخیر کاهش می یابد از این رو سطح آب افزایش می یاید.

بررسی داده ها آمار بلندمدت تراز آب دریای خزر نشانگر آن است که در سال آبی 1355 تا 1356 سطح تراز آب به پایین ترین مقدار خود یعنی به منهای 44. 28 متر رسید و پس از آن روند افزایشی خود را آغاز کرد به گونه ای که در میان سال های آبی 1373 تا 1374 بیش از 2.3 متر افزایش یافت. تراز سطح آب در طول سالهای بعد، دارای افت و خیزهای مختصری بوده و مجددا از سال آبی 1379 تا 1380 تراز سطح آب شروع به افزایش کرده و تا پایان سال آبی 1384 تا 1385 حدود 20 سانتیمتر افزایش یافت.